Okul öncesi dönemde öğrenme güçlüğünün belirtileri

“Özel Öğrenme Bozukluğu” dinleme, konuşma, okuma-yazma, akıl yürütme ile matematik becerilerinin kazanılması ve kullanılmasında kendini gösteren bir bozukluk grubudur. Öğrenme bozukluğu kavramı bu alanlardan en az birinde sorun yaşayan çocuklar için kullanılır ve özel eğitim gerektiren bir sorundur. Özel öğrenme güçlüğü olan çocuklar normal veya normalin üstünde bir zekaya sahiptirler. Ancak buna rağmen akademik başarıları; yetenekleri ve zihinsel kapasiteleri göz önünde bulundurulduğunda beklenenden düşüktür.

Özel Öğrenme Bozukluğu daha çok ilkokulla birlikte ortaya çıkar ve tanı çoğunlukla bu dönemde konulur. Ancak bu sorunu yaşayan çocuklar okul öncesi dönemde kimi belirtileri diğer çocuklara göre daha sık gösterirler. Okul öncesi dönemde öğrenme güçlüğünün erken belirtilerini gösteren çocukların izlenmesi bu çocukların gerçek potansiyellerini ortaya çıkarma konusunda büyük önem taşımaktadır.

Her çocuk kendine özgü bir hızla gelişir. Ancak bütün çocuklar aynı süreçlerden benzer dönemlerde geçer, benzer şekilde gelişirler. Çocukların tüm alanlardaki gelişimlerini dikkatle izlemek ve gelişimlerinde bir gecikme olup olmadığını saptamak gerekmektedir. Bu gecikmeler ne kadar erken fark edilirse çocuğun ihtiyaçları doğrultusunda onu daha iyi desteklemek mümkün olacaktır.

Okul Öncesi Dönemde Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar

Öğrenme güçlüğü olan çocuklarda bazı belirtiler daha sık gözlenmektedir. Elbette her çocuk aynı hızla gelişmez ve aşağıdaki belirtilerin bir iki tanesini yaşıyor olması mutlaka öğrenme güçlüğü yaşadığı anlamına gelmez. Bunların bazılarını normal gelişim göstermesine rağmen sergileyebilir. Fakat bu belirtileri gösteren çocuklar dikkatle izlenmeli ve zaman içinde bir gelişim gösterip göstermedikleri takip edilmelidir.

Dil Gelişimi

• Yaşıtlarına göre geç konuşurlar
• Telaffuz problemleri yaşarlar
• Yeni kelimeler öğrenmekte zorlanırlar
• Kelime hazineleri zayıftır, çoğu kez doğru kelimeyi bulmakta zorluk çekerler
• Yönergeleri takip etmekte zorlanırlar
• Hikaye anlatmaya ilgili göstermezler

Motor Gelişim

• Sakardırlar
• Dengeleri zayıftır
• Atlama, zıplama gibi kaba motor hareketlerde zorlanırlar
• İnce motor becerileri zayıftır
• Boyama, çizme gibi etkinliklerden kaçınırlar
• Ayakkabılarını bağlama, düğme ilikleme gibi becerileri öğrenmekte zorlanırlar

Bilişsel Gelişim

• Renkleri, geometrik şekilleri, sayıları öğrenmekte zorlanırlar
• Haftanın günlerini ezberlemekte zorlanırlar
• Dikkatleri kolay dağılır
• Sebep-sonuç ilişkileri kurmakta, sırayla saymada zorlanırlar

Sosyal Gelişim

• Yaşıtlarıyla iletişim becerileri zayıftır
• Diğer çocuklarla oyun oynamakta zorlanırlar

Öğrenme güçlüğü yaşayan çocuk da öğrenir. Farklı yollarla öğreniyor olması bir çocuğun başarısız olacağı anlamına gelmez. Önemli olan farklılıkları ve gecikmeleri olabildiğinde erken saptamak ve çocuğun ihtiyaçları doğrultusunda ona en iyi nasıl yardımcı olabileceğimizi bulmaktır. Okul öncesi dönemde, bu erken belirtileri gösteren risk grubundaki çocukları fark etmek ve gerekli desteği sağlamak özgüvenlerini arttıracak, daha sağlıklı sosyal ilişkiler kurmalarına yardımcı olacak, okul hayatına olumlu bir başlangıç yapmalarını sağlayacaktır.